Asya Kıtasından Japon Adalarına

İklim değişikliği sonucunda Orta Asya bölgesinden dört bir yana göçlerin oluştuğunu daha önceki “Kök Dil Arayışı” başlıklı yazımda belirttim.  Bu yazımda Asya’nın en doğu bölgelerine ve Japon adalarına yerleşmiş halklardan söz edeceğim. Bölgeye gelen ilk grup Ainu halkıdır. Ainular, gelişmiş bir dile ve inanç sistemine sahip olmalarına rağmen yazı geliştirmemişlerdir.

Bölgede yapılmış olan genetik araştırmalar sayesinde Ainu halkının Asya kökenli olduğu kanıtlamıştır. Altta Japon ve Ainu halklarının adalara geliş çizelgeleri gösteriliyor. M.Ö. 5.000 yıllarında kuzeydoğu Asya bölgelerinden gelen ilk halka Jomon adı verilmiştir. Bu halk zamanla tüm Japon adalarına yayılmışlardı. M.Ö. 250 yılında gene Asya’dan, bugünkü Kore yarımadasından, Japon adalarına tarımla uğraşan Yayoi halkı gelmeye başlamıştı. Tüm güney Japonya bölgesinin güneyini ele geçiren Yayoi halkının kültürüne “Yamato kültürü” denir. Zamanla tüm adaya hâkim olan bu halk kendine Nihon demiş, bağımsız şehirler halinde örgütlenmiştir. Her şehri Şogun denen derebeyleri yönetmiştir.

Altta solda Ainu halkının göç yollarını ve sağında tarıma dayalı, günümüzde Japon dediğimiz Yamato kültürünün M.S. 650 yılında kapladığı bölgeyi görüyoruz.

Ainu halkının yerleştiği bölgede bulunan coğrafi isimler bugünkü Türkçe ile yorumlanabilir. İşte birkaç örnek: Okhotsk denizi: Okh-OT denizi (Ateş OK) olabilir. “-sk” takısı Rusça’dan gelmedir. Kuril takım adaları: Kuru-il (deniz üzerinde kuru bölge). Hokkaido adası: Okh-aido olup, “do” sözü Japonca ve Ainu dilinde ‘yol’ demek olduğundan “Okh-ay-yolu” şeklinde açıklanabilir. Daha önceki “Kök Dil Arayışı” yazımda Okh / OK halkından söz ettim. Keza, Sakhalin adı Sakha-ilin şeklinde iki sözcüğe ayrılırsa, Asya kıtasının kuzey-doğu bölgesinde halen yaşayan Yakut veya Sakha halkının bölgesi olduğunu anlıyoruz.

Hokkaido adasındaki Ainu diline ait coğrafi isimler Japonlar tarafından değiştirilmiştir. Eski Ainu isimlerine örnek olarak: Saru deresi (Asyada Siri derya, sarı dere bulunmaktadır). Kami kawa (Kam deresi. Kawa Japonca dere demektir). ‘Kami’ ise Tanrı demek olup eski kam veya şaman geleneği ile ilişkilidir. Hem Ainu dili hem de Japon dili Asya kökenli Altay dil grubuna ait diller oldukları kanıtlanmıştır. Size örnek olarak 63 Japonca sözcük ve parantez içinde Türkçe karşılıklarını sunuyorum. Bunca ortak sözcüğün tesadüf eseri oluşmadıkları kesindir.

Awa (Hava baloncuğu), Kami (Kam, şaman, kutsal), Katai (katı), Kökörö (Asya Türkçesinde kökür, göğüs, kalb), Kuro (Kara, siyah), Kuuki (hava, koku), Hanaşi (Konuş), İi (iyi), Ama (kadın dalgıç, ana), Çisai (Kısa), Nani (Ne, nenig), Naze (Neden), Yomo (Yün), Yama (Yamaç), Teppen (Tepe), Tane (Tane), Tataku (Dayak, dövüş), Yaban (Yabani), Yabanjin (Yabancı), Yu (sıcak su, yuğmak: yıkamak), Yaku (yak, pişir), Yane (Yan duvar, çatı), Yasai (Yaş sebze, yeşil), Asai (Aşağı), Atama (Baş), Kı (Kıl), Kaki (kak, yaz), Yuka (Kat, üst kat, yukarı), Yoko (Kenar, yaka), Oru (örmek), Şaşi (Şaşı), Çizu (Harita, çizmek), Tooi (Taa uzakta). Sui (Meyve suyu). Suido (Akarsu, su yolu), Suiei (Yüzme havuzu), Siru (Şurup, Öz su), Yoru (yürü, gel), Suijun (Su seviyesi), Suika (Karpuz), Sui-mono (Sulu çorba). Suu (Emmek), Suya (Tek yudum) Suzu (Somon balığı), Suzuki (Levrek balığı), Yoku (hasis), Tooi (Taa), Sunde (Sin), Sumi (Sulu boya), Sore (şura), Are (Ora), Ten (Gök, Tan yeri, Tengri), Tennö (Göklerin, güneşin oğlu, İmparator), Saku (Koru, Sakla), Oru (Ör), Kanji (Çin yazısı, Hanca, Khanca), Kazan (Volkan), Wa (Var), Aru (var olmak), Nani , Nan (Ne), Ka (Ki), Desu (-dır).

Bu yazı www.sechaber.com.tr için yazılmıştır. Bu yazının kaynak gösterilmeden kopyalanması ve kullanılması “5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası“na göre suçtur.