Başkomutan Mustafa Kemal 1 Eylül 1922’de ne söylemişti?

Görselde, Türkiye Büyük Millet Meclisi Reisi ve Başkumandanı Mustafa Kemal Paşa’yı, 1 Eylül 1922 günü Uşak’ın Eşme ilçesine bağlı Takmak köyü yakınlarında Garp Cephesi Kumandanı İsmet (İnönü), Kurmay Başkanı Asım (General Asım Gündüz) ve karargâh subaylarından Şükrü Ali Beyler ile bugün koruma altına alınmış olan bir meşe ağacının gölgesinde görmekteyiz.

Uşak’ın Eşme İlçesi Takmak köyünün sakinleri Atatürk’ün Uşak’ta 3 Eylül 1922’de konakladığı sırada köylerinde çekilen ve “Ordular İlk hedefiniz Akdeniz’dir İleri” emrinin simgesi haline gelen üstteki fotoğrafın komşuları Afyon ili tarafından sahiplenildiğini belirtmişler, “O fotoğraf bizim köyde çekildi. Belgeleriyle birlikte ispatlıyoruz” diyerek fotoğrafın çekildiği yer olduğunu belirttikleri koruma altındaki meşenin altında basın açıklaması yapmışlardı. Fotoğrafın bazı gazete ve televizyonlarda Afyonkarahisar’da çekildiği yolunda çıkan haberler üzerine Takmak köyünün sakinlerinin isyan ederek Kurtuluş Savaşı sırasında Atatürk ve silah arkadaşları Takmak köyündeki bir ağacın altında fotoğraf çektirmiş ve Atatürk burada tarihi emrini vermişti diyerek iddialarını sürdürmüşlerdi…

Atatürk’ün yakın mesai arkadaşlarından Mehmet Şükrü Kaya, bir 30 Ağustos Zafer Bayramı gecesi sofrada; …”Paşam, İstiklâl Savaşı’nda Başkumandan sıfatıyla muharebelerde verdiğiniz emirler bir yerde toplanmış mıdır?” Sorusuna Atatürk’ün verdiği cevap:

-…”Bir gün Kurtuluş Savaşı’nın, Milli Mücadele’nin askeri tarihini yazacaklar, belki de benim Başkomutan sıfatıyla verdiğim bir yazılı ve emrime tesadüf edemeyeceklerdir. Savaş arkadaşlarım buradadır. Hep bilirler; ben muharebede daima o cepheden bu cepheye gider, yapılması gereken hareketleri komutanlara dikte eder, onlara not ettirir ve kendilerini de ikna ettikten sonra, …’Şimdi ordu birliklerimize derhal bu hareketlerin yapılmasını kendi imzanızla tebliğ ediniz!’ derdim.”(Bakınız: Cumhuriyet gazetesi, 4 Kasım 1970, Nejat Saner; “Atatürk ve Sonrası”)

Ünlü tarihçi Murat Bardakçı, “Osmanlı İmpratorluğu’nun Çöküş ve Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluş Belgeleri” adlı kaynakçalı eserinde Uşak’ın Eşme İlçesi Takmak köyünün sakinlerini haklı kılmış yer ve mekân bilgisini de şöyle vermiştir:

…”Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, Başkumandanı Mustafa Kemal Paşa, askerlik tarihimizin en meşhur ifadelerinden olan “Ordular İlk Hedefiniz Akdeniz’dir. İleri! Emrini 30 Ağustos 1922’deki Büyük Zaferin ardından 1 Eylül günü Uşak’ın Eşme ilçesine bağlı Takmak köyü yakınlarında Garp Cephesi Kumandanı İsmet (İnönü), Kurmay Başkanı Asım (General Asım Gündüz) ve karargâh subaylarından Şükrü Ali Beyler ile bugün koruma altına alınmış olan bir meşe ağacının gölgesinde vermişti.

Aşağıdaki çok kıymetli iki belge Şükrü Ali Bey tarafından Garp Cephesi Kumandanlığı antetli bir kağıda yazılmış Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkumandanı Mustafa Kemal Paşa tarafından imzalanmış, emir birliklere sahra telefonları ile ulaştırılmıştır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkumandanı Mustafa Kemal Paşa’nın “Ordular İlk Hedefiniz Akdeniz’dir. İleri! emirinin ordulara duyurulması için Garp Cephesi Komutanlığı’na yazdığı emir;

“Türkiye Büyük Millet Meclisi Riyaseti                                                                                            Kalem-i Mahsus Müdüriyeti                                                                                                                                                 Aded:

Dumlupınar,                                                                                                                                                1 Eylül 338 (1922)

Garp Cephesi Kumandanlığı’na

Orduya hitaben yazdığım beyanname leffen takdim edilmiştir. Bunun bütün Garp Cephesi’ndeki kıtaâtata’mim olunmasını ve zabitan vasıtasıyla efrada dahi okunmasının temin buyurulmasını rica ederim.

Başkumandan                                                                                                                                            M. Kemal”

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkumandanı Mustafa Kemal Paşa’nın “Ordular İlk Hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!emrinin aslı:

“Garp Cephesi Kumandanlığı Aded:

Türkiye Büyük Millet Meclisi Orduları!

Afyonkarahisar – Dumlupınar Büyük Meydan Muharebesi’nde zalim ve mağrur bir ordunun asıl unsurlarını inanılmayacak kadar az bir zamanda imha ettiniz. Büyük ve solu milletimizin fedakârlıklarına lâyık olduğunuzu ispat ediyorsunuz. Sahibimiz olan büyük Türk Milleti istikbalinden emin olmaya haklıdır. Muharebe meydanlarındaki maharet ve fedakârlıklarınızı yakından görüyor ve takip ediyorum. Milletimizin hakkınızdaki takdirlerine aracılık etme vazifemi hiç durmadan yerine getireceğim.

Başkumandanlığa tekliflerde bulunulmasını Cephe Komutanlığına emrettim. Bütün arkadaşlarımın Anadolu’da daha başka meydan muharebeleri verileceğini dikkate alarak ilerlemesini ve herkesin aklını, yiğitliğini ve gayretini yarışırcasına göstermeye devam etmesini isterim.Ordular İlk Hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı                                                                                            Başkumandan M. Kemal”

***Bu yazı www.sechaber.com.tr için yazılmıştır. Bu yazının kaynak gösterilmeden kopyalanması ve kullanılması “5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası“na göre suçtur.