İSTANBUL DEVLET OPERA VE BALESİ MÜDÜRLÜĞÜ KLASİK BALE TOPLULUĞU
Yeni yılın ilk yazısında sizlere İSTANBUL DEVLET OPERA VE BALESİ MÜDÜRLÜĞÜNE bağlı olarak sanat hayatını sürdüren BALE bölümünden bahsedeceğim. 2015-2016 sezonundan bu yana baş koreograf Ayşem Sunal Şavaşkurt yönetiminde. ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZİ kapatıldıktan sonra çok zor şartlar altında çalışmalarına devam eden İstanbul Balesini ziyarete gittiğimde; rutubet kokusuyla, yeşilin yetişmediği çiçeklerin öldüğü bir ortamla karşılaştım. Çalışma salonları standartlara pekte uymayan Üsküdar’daki Tekel Binalarında ekip 12 seneye yakın bir süredir harikalar yaratıyor.
Ayşem Sunal Savaşkurt’a ‘’ Bir zamanlar bir çok bale sanatçısının istediği gibi sizde opera bölümünden ayrılıp Devlet Balesi adı altında çalışmak istemişsiniz?’’ diye sorduğumda ‘’Bir zamanlar yurt dışında böyle oluşumlar olduğunu; fakat son senelerde Avrupada da bale ile operanın aynı çatı altında sanatseverlerle buluştuğunu’’ belirtti. İstanbul Devlet Opera ve Balesindeki yöneticiliğindeyse kurum müdürü Suat Arıkan’ın kendisine tam destek olduğunu hiçbir zorlukla karşılaşmadığını, bunun içinde çok mutlu olduğunu söyledi.
Bale sanatçıları (Balerin-Balet) temsilleri olsun veya olmasın haftanın altı (6) günü toplu halde vücutlarını zinde tutmak için günde bir buçuk saat ders adı altında çalışıyolar, sonra provaya giriyorlarmış. Solist sanatçılar dünyanın hiçbir yerinde iki gün tatil yapamazlarmış.
Baş koreografımızı en çok üzen genç balet ve balerinlerimizin kadro alamaması. Çok uzun yıllardır kadrosuzluk nedeniyle büyük emeklerle yetişen sanatçıların çok düşük ücretlerle çalışmaları. Geçim sıkıntısı içinde olan ve çok kısa bir süre içinde dans ömürlerinin bitmesi, genç sanatçıların en önemli sorunu.
Sevgili okuyucularım gelin şimdide sizlere yüreği dans aşkıyla tutuşan çok sıcak kanlı Avrupa da yıllarca dans etmiş, ödüller almış Ayşem Sunal Savaşkurt’u biraz tanıyalım.
Ayşem Sunal Savaşkurt Türkiye’nin ilk balet ve balerini olan Evinç-Hüsnü Sunal’ın kızları. 1972 yılında Ankara’da doğmuş. Bale eğitimini Ankara Devlet Konservatuarında tamamladıktan sonra Osaka’da düzenlenen Uluslararası bale yarışmasında yeteneği keşfedilerek 1990 yılında Belçika Kraliyet Balesi’nde kariyerine başlamış.1995 yılında Paris’te Belçika Kraliyet Balesi ile yaptığı ‘’Giselle’’ temsilinden sonra basından büyük övgüler almış ve baş dansçı olmuş. Misafir olarak gittiği birçok ülkede artık baş dansçı olarak dans etmeye başlamış.
Rudolf Nuruyev, Maurice Bêjart, Jean-Christophe Maillot, Mats Ek, Andrê Prokovsky,Paulo Bartoluzzi,Atilio Labis gibi dünyaca tanınmış bir çok koreografla birebir çalışmış.
Ayşem Sunal Savaşkurt 2006 yılında Türkiye’ye dönüş yaparak Ankara ve İstanbul devlet Opera ve Balelerinde baş dansçı olarak görev almış. Ankara İstanbul, Samsun ve Antalya Devlet Opera ve Balelerinde bale öğretmenliği ve repetitörlük yapmış.
Prix du Luxembourg birincilik ödülü ve Prix de Houlgate ikincilik ödülünü kazanan sanatçımız Dance Magazine dergisi tarafından dünyanın en iyi beş balerininden biri seçilmiş. 2016 Varna Uluslararası bale yarışmasında ve 2018 yılı ‘’ Cittâ di Spoletto ‘’ Uluslararası dans yarışmasında jüri üyesi olarak Türkiye’yi temsil etmiş. Ayrıca 2018 yılında Master Class dersleri vermek için Jacob’s Pillov’a (ABD) davet edilmiş.
Ayşem Sunal SAvaşkurt’u çalışma ofisinde ziyarete gittiğimde benimle yaptığı röportaj sonrası onun deyimiyle çocuklarıyla çalışmaya girecekti. Sonra da Uyuyan Güzel Balesi provasına. Çocuklarım deyince ‘’Kaç Yaşındasınız? ‘’ diye sordum biraz çekinerek. O da ‘’ 47 ‘’(kırk yedi) dedi. ‘’ Onları çocuklarım gibi seviyorum.’’ dedi. Nitekim sabah provasına boynu tutulmuş olarak gelen bir balerin arkadaşımıza hemen tedavi yollarını gösterdi. Türkiye’de hep gündemde olan soruyu kendisine yönelttim. ‘’Bir bale sanatçısı (Erkek- Kadın) kaç yaşına kadar dans etmeli.’’ Bana Uluslararası standartlara göre kadınlar 40(kırk) erkekler 42 (kırk iki) yaşına kadar dans ederler. Arada sırada istisnalar olabilir. diye cevap verdi. Türkiye’de bu yaşın 45 (kırk beş) yaşa kadar çıktığını söyledi.
Bu yaştan sonra da iyi bir emeklilik sistemi getirilerek sanatçı arkadaşlarımızın rahat ettirilmesi düşüncesinde olduğunu belirtti.
Baş koreografımız İstanbul Devlet Opera ve Balesi Müdürlüğü sanat kurulu ile birlikte yaptığı toplantılarda eser seçerken; elinde bulunan dansçı sayısına seyircinin sevebileceği eserlere, telif hakları ve salonun dans edilebilirlik durumuna göre eser seçimi yaptıklarını belirtti.
Bugün bir kadro sınavı açılsa kurum dışında bekleyen onlarca balet ve balerin varken, şu anda kurumda çalışan dansçıları da düşünerek nasıl bir tavır alırdınız? diye sordum. İşte o zaman dansçı çocuklarını ne kadar sevdiğini ve sahip çıkacağını bir kere daha anladım.’’ Türkiye şartlarında bu kuruma çok emek veren dansçılarımı hiçbir zaman yalnız bırakmam. Onların her zaman arkasındayım.’’ dedi.
Ayşem Sunal Savaşkurt sanatına aşık, yeniliklere açık, kendinde olanları saklamadan diğer dansçılara öğreten, ses tonuyla sevecenliği ortaya çıkan bir kişilik. Ayrıca İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarında ileri yüksek bölümde ders veriyormuş. En büyük arzusu da daha iyi salonlarda çocuklarının dans etmesi ve tabii ki Atatürk Kültür Merkezi ‘nin yeniden sanat hayatıyla buluşması.
Ben de kendisinin şahsında tüm İstanbul Devlet Opera ve Balesi dans topluluğuna en alt kademesinden dansçılarına kadar emeği geçenlere başarıdan başarıya koşmalarını diliyorum.
Bu arada önümüzdeki sezon yepyeni süper bir eserle seyircinin karşısında olacakları müjdesini verdi. Ayşem hanım. İsmi mi? SÜRPRİZ…..
NOT:
1- 2019-2020 yıllık İDOB programını SEÇ HABER ekim ayı yazımda bulabilirsiniz.
2-Yazının hazırlanmasında katkıları için Basın ve Halkla İlişkiler ve Tanıtım sorumlusu YAPRAK KÖKYAR hanıma teşekkür ederim.
www.coskunnehir.com.tr.