Bu ayki yazımda sizlere İstanbul senfoni orkestrası bünyesinde ama amatör olarak çalışmalarını sürdüren koro şefleri Gökçen Koray ve Seval Irmak’ın deyimiyle SENFONİ KOROSUNDAN bahsedeceğim.
Koro yaklaşık 80 (seksen) kişiden oluşuyor. Çeşitli meslek guruplarından oluşan koro şarkıcılarının bu koroda yer alabilmeleri için daha önce koro kültürü almış ,( Okul koroları, TRT çocuk ve gençlik koroları, konservatuar ve müzik öğretmenliği bölümü mezunları v.s.) müzik kulağı olan ve nota bilen kişilerden oluşuyor. Hangi yaş gruplarına kadar koro şarkıcısı alıyorsunuz? diye bir soru yönelttiğimdeyse bana 18-50(onsekiz-elli) yaş guruplarını işaret ettiler.
Senfoni Korosunu koro eğitimi ve yönetimi konusunda bugün Türkiye’nin sayılı şeflerinden Gökçen Koray ve Seval Irmak yönetiyor. Aynı zamanda bu koronun da kurucu şefleri ikisi de. Vatanlarına âşık olan ve vatan sevgisini her şeyin üstünde tutan şeflerimiz. Konser günleri dışında çalışmalarını haftada bir gün (pazartesi) saat 19-22 saatleri arasında İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası prova salonunda (Üsküdar) yapıyorlar.( Konser programlarına yakın tarihlerde ek çalışma olabiliyor.) Amaçlarınınsa çok sesli koro müziğini, yurdumuzun her köşesinde sevdirmek olduğunu belirtiyorlar.
Şimdi koro şeflerini biraz tanıyalım.
GÖKÇEN KORAY (KORO ŞEFİ)
Müzik çalışmalarına küçük yaşta başlayan Gökçen Koray, lise öğreniminden sonra 1965 yılında Bulgaristan Sofya Devlet Konservatuarı’na girdi. Müzik teorisi, kompozisyon, koro ve orkestra şefliği bölümlerinden pekiyi dereceyle 1972 yılında mezun oldu. Aynı yıl Sofya Madrigal Korosu şefliğine atanarak yurt içinde ve Avrupa ülkelerinde 100’den fazla konser verdi. Kurduğu ve yetiştirdiği gençlik ve çocuk koroları ile kısa zamanda başarılı oldu. 1974 yılında Bulgaristan Ulusal Koro yarışmasında birinci oldu; korolarla yurt dışında koro çalışmalarında birinci olarak altın madalya ödülleri aldı. Batı ve Doğu Avrupa’nın belli başlı müzik ve sanat merkezlerinde birçok kurs ve festivallere katıldı, ünlü şeflerle çalıştı ve görev paylaşma olanağı buldu.
İstanbul Devlet Operası koro şefliği görevini 1977-78 sezonundan bugüne dek sürdürmekte olan sanatçı, çok geniş repertuvara sahiptir. 50’den fazla opera, 40 kantat ve oratoryal yapıt, 500’den fazla ‘a capella’ koro yapıtlarına imzasını atmıştır.
1983 yılında sanatçı TRT İstanbul Gençlik Korosu’nu kurdu. Bu koroyla erken rönesanstan barok, klasik, romantik, empresyonist ve çağdaş koro yapıtlarına, evrensel müziğin her çağından eserleri albüm olarak seslendirdi. Bant kaydı, radyo ve TV programları yaptı. Birçok koro yapıtının dünya prömiyerlerini gerçekleştirdi.
1989 yılında Avrupa’nın on değişik ülkesinden gelen temsilcilerden oluşan Avrupa Karma Korosu’na (Vox Europa) Türkçe sözlerle Türk çok sesli koro eserleri söyletti, çalıştırdı, sanat festivallerinde konserler verdi.
Sanatçı 1992 yılında İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası Çocuk Korosu’nu kurdu. 9-16 yaş arasındaki çocuklara eşliksiz çok sesli müzik söylemeyi öğretti. Senfoni orkestraları ile çocuklarla konserler verdi, TV programları yaptı. 2002 Yugoslavya Koro Yarışması’nda 1.’lik, 2004’te Almanya’da TRT Gençlik Korosu ile Dünya Koro yarışmasında 2. ve 3.’lük ödülleri kazandı.
2003 yılından 2010 yılına kadar İstanbul Avrupa Korosu’nu yönetti ve İDSO ile birçok büyük koro yapıtlarının Türkiye’de ilk seslendirilişini yaptı.
Gökçen Koray, birçok uluslararası koral organizasyonun üyesidir. BBC koro yarışması ve benzer yarışmalarında jüri üyeliği yapmaktadır.
SEVAL IRMAK
Bulgaristan’da doğmuş olan Seval Irmak, 1972 yılında Sofya Devlet Konservatuarı’nın Koro Şefliği bölümüne girdi. Burada Prof. DimitirRuskov’un öğrencisi oldu. Aynı zamanda Prof. GeorgiRobev ve Prof. VasilKazandciev ile çalıştı. İstanbul Mimar Sinan Üniversitesi’nde A. Adnan Saygun’un öğrencisi olarak ileri yüksek kompozisyondan mezun oldu.
Paris’te “Ecole Normale de Musique” de şeflik ve piyanoda uygulamalı armoni ihtisas çalışmaları yaptı. Budapeşte’de Franz Lizst Akademisi’nin şeflik bölümünün masterclass sınıfına kabul edildi. Salzburg’da şeflik çalışmaları yaptı.
IFCM üyesidir. Burada düzenlenen tüm sempozyumlarda (Roterdham, Los Angeles, Minnesota, Kyoto, Kopenhag) büyük ustalarla (HelmutReeling – Bach üzerine, Anton Armstrong – NegroSpirutial, EricEricson – Şeflik tekniği üzerine) çalıştı.
ACDA ve BCDA yönetimindeki şeflik yarışmalarında aktif bir şekilde yer aldı, Ankara Devlet Opera ve Balesi’nde ve TRT Ankara Radyosu Gençlik Korosu’nda koro şefliği yaptı.
Ankara Polifonik Derneği’nin düzenlediği Korolar Şenliği’nde (2001), ODTÜ ve Ankara Güzel Sanatlar Lisesi koroları ile birincilik ödülü aldı.
ACDA ve IFCM Dünya Koral Organizasyonları’nın üyesidir.
Son senelerde ülkemizin çeşitli şehirlerinde yapılan çok sesli koro şenlikleri hakkındaki düşüncelerini koronun kurucu şeflerine yönelttiğimde;bu tür etkinliklerin artmasına çok sevindiklerini, köy enstitüleri, öğretmen okulları ve özellikle tecrübeli müzik öğretmenlerinin çok sesli müziğin ülkemizde yaygınlaştırmasında çok önemli yeri olduğunu ; bu arada TRT çocuk ve gençlik korolarının ve bu koroların kayıtlarının yeni koroların ortaya çıkmasında çok büyük bir etken olduğunu belirttiler. Bununla birlikte koro şefliğinin hiçbir zaman ticari malzeme yapılamayacağını, iyi bir koro şefinin tıpkı orkestra şefi gibi çok özel bir eğitimden geçmesi ,insan sesini tanıması ,çok iyi bir eğitim almasını özellikle belirttiler. İki –üç aylık kurslarla alınan koro şefliği sertifikalarla kişinin sadece kendisini aldatabileceği vurguladılar.
Şimdi SENFONİ KOROSU hakkında biraz bilgilenelim. İstanbul Senfoni Orkestrası Korosu; İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası Müdürlüğü’nün isteği üzerine, müzik öğretmenleri, konservatuarların opera-şan bölümü mezunları ile TRT Gençlik, TRT Çocuk ve İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası Çocuk Korosu’nun çok sesli koro kültürü ile yetişmiş elemanları tarafından oluşturulmuştur.
İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası’nın korolu eserlerinde görev yapmakta olan koro; 4 Ekim 2012 tarihinde değerli şefleri Gökçen Koray, Seval Irmak ve korrepetitör Paolo Villa ile çalışmalarına başlamıştır. 30 Kasım 2012’de, İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası eşliğinde verdiği ilk konserinde, şef Cemi’i Can Deliorman yönetiminde, Alexander Borodin’in “Poloveç Dansları” adlı eserini, 10 Mayıs 2013’de ise şef Antonio Pirolli yönetiminde Gioachino Rossini’nin “Stabat Mater” adlı eserini seslendirmiştir.
İstanbul Senfoni Orkestrası Korosu, 4 Ekim 2013 tarihinde İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası’nın sezon açılışı konserinde, şef Gürer Aykal yönetiminde Ludwig van Beethoven’ın “9. Senfoni” adlı eserini seslendirmiştir.
Koro, 8 Aralık 2013 “Dünya Koro Günü” konserlerinde “Borodin – Poloveç Dansları, Rossini – Qando corpus morietur, Rossini – İn sempiterna saecula, Rossini – Amen ve Beethoven 9. Senfoni Koral Bölüm” adlı eserleri seslendirmiştir.
20 Aralık 2013 tarihinde, şef Antonio Pirolli yönetiminde, Pietro Mascagni’nin “Cavalleria Rusticana” adlı eserini, 9 Mayıs 2014 tarihinde şef Lukasz Borowicz yönetiminde Verdi’nin Requiem adlı eserini, 1 Ekim 2014 tarihinde şef Gürer Aykal yönetiminde Ahmet Adnan Saygun’un “Yunus Emre Oratoryosu”nu seslendiren İstanbul Senfoni Orkestrası Korosu; 14 Aralık 2014 tarihinde “Dünya Koro Günü” konserlerinde Verdi’nin Requiem adlı eserinden seçilmiş koral bölümler ile A. Adnan Saygun’un “Yunus Emre Oratoryosu”ndan seçilmiş koral bölümleri seslendirmiştir.
İstanbul Senfoni Orkestrası Korosu’nun kadın koristleri, 30 Ocak 2015 tarihinde şef James Judd yönetiminde G. Holt’s’un “Gezegenler” adlı eserini seslendirmiştir. 20 Mart 2015 tarihinde şef Marek Pijarowski yönetiminde Süleyman Alnıtemiz’in “Kanlı Sırt/Anzak Senfonik Şiiri” adlı eserini seslendiren koro, aynı eseri şef Ender Sakpınar yönetiminde 22 Mart 2015 tarihinde Çanakkale’de seslendirmiştir.
Koro; 8 Mayıs 2015 tarihinde şef Theodore Kuchar yönetiminde Antonín Dvořák’ın “Stabat Mater” adlı eserini; 30 Ekim 2015 tarinde şef Emil Tabakov yönetiminde Franz Joseph Haydn’ın “Te Deum” ve Arvo Pärt’ın “Te Deum” adlı eserlerini seslendirmiştir.
İstanbul Senfoni Orkestrası Korosu; 10 Ocak 2016 “Dünya Koro Günü- Korolar Maratonu” konserlerinde Antonín Dvořák’ın “Stabat Mater” adlı eserinden “Eja Mater“ bölümünü ve Franz Joseph Haydn’ın “Te Deum” adlı eserini, 10 Nisan 2016 tarihinde şef Hakan Şensoy yönetiminde Süleyman Alnıtemiz’in “Kanlı Sırt/Anzak Senfonik Şiiri” adlı eserini Eskişehir’de seslendirmiştir.2017 şubat ayında Cem’i Can Deliorman ve İstanbul Devlet Opera ve korosuyla Beethoven’nin 9,(Dokuzuncu) Senfonisi ve 18 Martta Çetin Işıközlü yönetiminde kendi eseri olan Çanakkale Kahramanları Destansı Orotoryosu’nu Cemal Reşit Rey Orkestrasıyla birlikte seslendirmişlerdir.
Koro yarışmalarının ve şenliklerinin gittikçe yaygınlaştığı zamanımızda koroları dinlemeye gittiğimizde ; en önemli eksiklerden birinin de repertuar fakirliği olmasıdır. Senelerdir aynı eserler söylenmekte yeni eserler üretilmemektedir. Gökçen Koray Senfoni Korosunun başlıca amaçlarından birinin de yerli bestecilerin eserlerini söylemek olduğunu ; onun için şimdiye kadar tozlu rafların altında kalan eserleri ortaya çıkardıklarını,bir çok genç bestecinin eserlerininse ilk seslendirişlerini yaptıklarını söyledi. Senfoni Korosu sadece orkestra eşliğinde değil ; kurum dışında da A capella (eşliksiz),ve piyano eşliğinde bestecilerimizin eserlerini tanıtmaya devam etmektedir.
Bu arada yukarıda belirttiğim gibi koro kültürü almış sesi ve müzik kulağı yeterli olan koro şarkıcılarıyla prova öncesi kafeteryada yaptığım konuşmada;hepsinin büyük bir sevgi ve heyecanla çalışmaya katıldıklarını, bir aile ortamı yaşadıklarını gördüm. Öyle ki çeşitli meslek guruplarından olan bu kişiler; (öğretmen, eczacı, tıp doktoru,sigortacı,mühendis,edebiyatçı v.s.) özel hayatlarında mesleklerinin bütün olanaklarını diğer arkadaşlarıyla paylaşıyorlar.Prova günlerini iple çekiyorlar. Kendi aralarında bir facebook sayfası ve www.istanbulsenfonikorosu.com adında site kurmuşlar.
Sevgili okuyucularım şimdiye kadar tanıttığım korolar içinde yaş aralığı en fazla ve halka açık ama çok ciddi profesyonel koro disipliniyle çalışan bir koro Senfoni Korosu. Eğer isterseniz; kulağınıza ve sesinize güveniyorsanız işte size bir fırsat daha. Koro şefleri GÖKÇEN KORAY ve SEVAL IRMAK sizleri güler yüzleriyle her zaman kabule hazırlar.
SEVGİLERİMLE…