Saçlar neden beyazlar? Saçların beyazlaması önlenebilir mi? Ani saç beyazlaması olabilir mi? Üzüntüden saç beyazlar mı?
Her ne kadar istemesekte hepimiz diğer tüm canlılar gibi yaşlanacağız. Doğanın bir kanunu olan yaşlanma, bilindiği gibi vücutta bazı değişikliklere neden olur. Yaşlanmayla birlikte insanların ilerleyen yaşlarında derileri buruşmaya ve saçları beyazlamaya başlar. Peki ama vücutta ne olur da saçlar beyazlar ? Saçların neden beyazladığını öğrenmeden önce biraz saç ve saçtellerimizden bahsetmek iyi olur.
Saçımız kök ve gövde olarak iki bölümden oluşur. Gövde deriden saç ucuna kadar olan yere, kök ise saçın deri altında kalan ilk çıktığı nokya denir. Saçlarımızı besleyen ve onlara renk veren maddeler saç kökünde oluşmaktadır. Saça rengini veren bu maddeye melanosit denmektedir.
Melanin ise, melanosit adı verilen bu özel pigment hücrelerinden oluşur. Bunlar, derinin yüzeyinde saçların uzadığı (folikül) açıklıklara yerleşir. Her bir saç teli, farklı bir folikülden çıkar.
Melaninin oluşumu ise doğumdan önce başlar. Saçımızın doğal rengi, saç kılı yuvası ya da kabuğunun orta katındaki melaninin dağılımı, türü ve miktarına göre değişir. Saçta yalnızca iki tür pigment bulunur : Koyu renk (eumelanin) ve açık renk (phaeomelanin). Pek çok farklı saç rengi bu iki pigmentin karışmasıyla ortaya çıkar.
Saçın beyazlaması aslında hücresel bir pigment kaybından başka birşey değildir. Saç kökünde melanosit üretimi devam ettikçe, saçlarımız olağan rengi ile uzamaya devam eder. Ancak yirmili yaşlarımızı geride bırakırken saç köklerimizdeki melanosit üretimi de azalmaya başlar. Üretim yavaşladıkça saç kökü yeni çıkan saçlara renk verememeye ve yeni saç telleri de beyaz çıkmaya başlar. Otuzlu yaşlardan sonra ise saçınızın griye veya beyaza dönme ihtimali her on yılda bir yüzde 10 ile 20 arasında artar.
Ancak unutmamalıdır ki, saç beyazlamalarında genetik faktörler de etkilidir. Mesela bir erkeğin babasının saçları 30 yaşındayken beyazlamışsa, oğulun da 30 yaşına geldiğinde aynı şekilde saçlarının beyazlama ihtimali vardır. Fakat bu oğulun saçları için kesinlikle saçları beyazlar diyemeyiz çünkü kişi anneden de genetik faktörleri almıştır. Saçlarının 30 yaşında beyazlayıp beyazlamayacağı hangi tarafın geninin üstün geldiğine bağlıdır. Aynı şekilde saç dökülmesi, sakalların beyazlaması veya kellik de de genetik faktörler etkilidir.
TÜRK FİLMLERİNDEKİ GİBİ ANİDEN BİR BEYAZLAŞMA MÜMKÜN OLABİLİR Mİ ?
Eski Türk filmlerinde gördüğümüz ani saç beyazlaşmaları nadirende olsa gerçekten mümkün olabilir. Normal şartlarda saçlarımız bir gecede yada bir sabah kalktığımızda beyazlamaz, bu süreç yavaş yavaş gelişmekte ve geniş yelpazeye dayanmaktadır. Genel olarak bu durum insanlarda yaşlılığın etkisi ile birlikte yavaş yavaş meydana gelmektedir. Bu süreçte insanların saçları beyazlayabilir yada saça grilik çökebilir.
Ancak yine de hücresel anlamda büyük bir yıkım olduğunda, yaşanan stresle birlikte, saçların dibinde saçkıran çıkabilir, saç dökülmesi yaşanabilir yada saçta ani beyazlaşmalar oluşabilir. Bu beyazlaşmalar tüm saçta komple olabileceği gibi, bir tutam şeklinde bölgesel olarakta gerçekleşebilir.
SAÇLAR ÜZÜNTÜDEN BEYAZLAR MI ?
Stres tüm hastalıkları tetikleyen bir faktör olduğu gibi, saç beyazlamasını da hızlandırabilme etkisine sahiptir. Kişide stress veya üzüntü yaşandığında, vücuda kortizon hormonu salgılanmaktadır. Bu durumda, normalin üzerinde vücuda salgılanan kortizon hormonunun başka yerde kısıtlamaya gitmesine sebep olmaktadır. Bu kısıtlama sonucunda ise saç beyazlığı dipten uca doğru kişide kendini gösterebilmektedir.
SAÇ BOYALARI SAÇLARIN ERKEN BEYAZLAŞMASINA NEDEN OLUR MU ?
Saçlarını boyayan kişilerin dikkat etmesi gereken pek çok husus bulunmaktadır. Kişi çok erken yaşlarda saçlarını boyayacaksa, ailesinde erken yaşta saç beyazlaması bulunan kişilerin olup olmadığına göre hareket etmelidir. Eğer ailede genetik olarak saçların erken beyazlamasına sebep olabilecek kişiler bulunuyorsa, saç boyama işlemlerini 30’lu yaşlara kadar ertelemeliler. Çünkü saç boyası, saçın erken beyazlaşmasına teşvik anlamına da gelmektedir.
Saç boyalarında özellikle kalitesiz ve kötü ürünler kullanıldığı zaman saç kendini erken bırakıyor ve beyazlama biraz daha hızlı başlıyor. Bu sebeple saç boyası kullanırken, saçın yıpranmasını önleyecek ürünler kullanmamaya dikkat etmek gerekmektedir.
SAÇLARIN BEYAZLAMASI YAVAŞLATILABİLİR Mİ ?
Saç beyazlamasının yavaşlatılması üzerinde çalışılan bir konu. Melanositlerin üretimini sağlayan yöntemler kullanılırsa saç beyazlaması yavaşlatılabilir. Örneğin, önlem olarak vitamin enjeksiyonları yapılabilir.
Henüz saç beyazlamasını engellediği kesinlik kazanmasa da, maddi durumu yeterli kişiler PRP (Platelet Rich Plasma) tedavisinden faydalanabilir.
Öte yandan, saç beyazlaması yavaşlatılabilir desek bile genetik bazen her şeyin önüne geçer. Önlem alsanız da cildin tepkisi olumsuz olabilir.
PEKİ SAÇLARIN BEYAZLAMASI NASIL ÖNLENİR ?
Saçların beyazlamasına engel olmak için doğru beslenme, gerekli vitamin ve besinleri almak önemlidir. Bu vitamin ve proteinleri almak adına etkili bitkisel ürünler bulunmaktadır. Bu bitkisel ürünler ise ;
Taze Yeşillikler : Tüm yeşil doğal bitkiler saçlar için gerekli olan bütün vitaminleri karşılamaktadır.
Çikolatalar : Çikolatalarda saçlarımızın melanin üretim sürecinde ihtiyaç duyduğu bakırı içermektedir. Bu madde saç tellerinin rengini bozmadan orjinal renkte kalmasını sağlar.
Çilek ve Kiraz : C vitamini bakımından zengin olan çilek ve kiraz gibi meyveleri tercih edin sadece bunlar değil diğer C vitamini sağlayan besinlerde saç rengimizi korumamızda bizlere yardımcı olabilmektedirler. Bu tür meyveler saçlarımızın sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlayarak yaşlanma belirtilerinin de azaltmasını sağlar.
SAÇLARIMIZ HAKKINDA İLGİNÇ VE ENTERESAN BİLGİLER
– Ortalama bir kafa derisinde 100,000 ile 150,000 arasında saç teli vardır.
– Saç öyle kuvvetli bir şeydir ki her bir saç teli 100 gramlık bir baskıya dayanabilir. Ortalama bir kafa saç, kafa derisi yeterince güçlüyse 10-15 tona kadar ağırlık kaldırabilir.
– İnsan saçı bağımsız olarak uzar. Yani her bir saç teli kendi döngüsünde bulunur. Saçlarımızın hepsi aynı döngüde olsaydı sürekli tüy dökerdik.
– En yüksek mitoz oranı (hücre bölünmesi) saçta olur. Ortalama bir saç günde 0.3 mm, ayda 1 santim uzar.
Önceki yazımız Akıllı telefonların güvenlik kamerası olarak kullanılması hakkında bilgiler vermektedir.
Kaynak: www.ilgincbirbilgi.com